Luka czasowa, czyli o istocie zapominania słów kilka
Czy kiedykolwiek zdarzyło Ci się próbować uczyć czegoś, powtarzając materiał później? Wydawało Ci się, że nie ma opcji, że nie nauczysz się go, nie opanujesz danego materiału, albo też nie wymyślisz lepszego rozwiązania do zadania, które zostało Ci przydzielone. Natomiast po kilku dniach, wracając do tego samego materiału, okazuje się, że jednak dużo pamiętasz, a nowe rozwiązania pojawiły się dość bezproblemowo. Czy zatem wydarzyła się jakaś magia w ciągu tych kilku dni, czy coś szczególnego mogło wpłynąć na to, że rozwiązania lub zapamiętanie fragmentów okazały się dużo prostsze?
Tak, to prawdopodobnie magia – sen. Ta tak zwana “luka czasowa” pozwala nam na lepszą regenerację, ale również na uporządkowanie naszych myśli i neuronów. Dosłownie w nocy porządkuje się wszystko, cała wiedza, którą zdobywaliśmy w ciągu dnia. Dlatego też dobrej jakości sen jest tak ważny. Jednak rzeczą, której nie doceniają również uczący się, jest właśnie ta luka czasowa – okres między pierwszym zapoznaniem się z materiałem, próbowaniem nauczenia go, a powtórką
Nasz mózg to niesamowite narzędzie, które potrafi przetwarzać ogromne ilości informacji. Dlaczego więc tak się dzieje, że po pewnym czasie materiał wydaje się nam łatwiejszy do przyswojenia? Oto kilka kluczowych aspektów:
Konsolidacja pamięci:
Kiedy poznajemy nowe informacje, nasz mózg tworzy nowe połączenia między neuronami. Ten proces nazywany jest konsolidacją pamięci. W ciągu pierwszych kilku godzin po nauce materiał jest jeszcze wrażliwy na zapomnienie. Jednak w miarę upływu czasu te połączenia stają się bardziej trwałe.
Luka czasowa:
Po pierwszym zapoznaniu się z materiałem i próbie jego przyswojenia warto zrobić sobie przerwę. To właśnie ta “luka czasowa” pozwala na lepsze utrwalenie informacji. Po pewnym czasie, gdy wracamy do materiału, nasz mózg przypomina sobie wcześniej utworzone ścieżki neuronalne. To sprawia, że nauka staje się łatwiejsza.
Zjawisko zapominania i przypominania:
Nasz mózg ma tendencję do zapominania informacji, które nie są regularnie używane. Jednak przypominanie sobie tych informacji wzmacnia połączenia neuronalne. Powtórki, zwłaszcza w odstępach czasowych (np. po kilku dniach, tygodniach, miesiącach), pozwalają na utrzymanie wiedzy w pamięci.
Aktywne uczenie się:
Wykonywanie zadań, takich jak uzupełnianie luk w gramatyce, jest bardziej efektywne niż pasywne czytanie materiału. Aktywne przypominanie sobie informacji angażuje nasze neurony i pomaga w ich umacnianiu.
Sen jako kluczowy element:
Podczas snu nasz mózg przetwarza informacje, sortuje je i integruje. To ważny czas dla konsolidacji pamięci. Dlatego sen wysokiej jakości jest niezbędny dla efektywnego uczenia się. Warto docenić tę “magię” procesów zachodzących w naszym mózgu i wykorzystywać je świadomie w nauce.
Jak wykorzystać krzywą zapominania i lukę czasową do skutecznego uczenia się?
Badania pokazują, że pierwsze zapominanie materiału może zacząć się już po kilku godzinach od nauki. Dlatego warto zrobić pierwszą powtórkę w ciągu tego czasu. Sprawdź, czy pamiętasz podstawowe elementy, takie jak struktura gramatyczna czy znaczenie konkretnych słów. Kolejna powtórka powinna nastąpić w ciągu 48 godzin. To wystarczający czas, aby mózg mógł przetworzyć informacje i umocnić połączenia neuronalne. Unikaj pasywnego czytania materiału – zamiast tego wykonuj aktywne zadania, takie jak uzupełnianie luk czy tworzenie zdań. Kolejne powtórki powinny być oparte na coraz dłuższych odstępach czasowych. Po tygodniu, po trzech tygodniach, a potem po kilku miesiącach. To pozwoli na utrzymanie wiedzy w pamięci i umocnienie ścieżek neuronalnych. Pamiętaj, że każdy uczy się inaczej, więc dostosuj długość luki czasowej do swoich indywidualnych potrzeb, dlatego warto obserwować jaki czas przerwy jest dla Ciebie najlepszy.
Drobna wskazówka
Z mojego doświadczenia polecam najpierw sprawdzenie tego, czego nie pamiętam, a następnie zaznaczenie tych elementów, które sprawiają mi największe trudności. Za każdym razem zaczynam powtórkę od tych problematycznych aspektów i kończę również na nich. Zwiększenie częstotliwości powtórek tych trudniejszych elementów znacznie pomogło mi nie tylko w opanowaniu gramatyki i słownictwa w języku angielskim, ale również innych umiejętności.